Azot w przechowywaniu próbek laboratoryjnych
Próbki biologiczne – takie jak komórki, tkanki, embriony, nasienie, oocyty – to materiał cenny, ale zarazem niezwykle delikatny. Dlatego ich przechowywanie powinno zachodzić w bardzo specyficznych warunków, tj. przy zatrzymaniu zachodzących w nich procesów metabolicznych. Możliwość taką daje zastosowanie ciekłego azotu. Co warto wiedzieć o jego właściwościach? W jaki sposób się go wykorzystuje w laboratoriach?
Charakterystyka ciekłego azotu
Azot to główny składnik ziemskiej atmosfery – stanowi ponad 79% jej objętości, podczas gdy życiodajny tlen to niecałe 21%. W normalnych warunkach azot to bezbarwny, pozbawiony smaku i zapachu oraz niepalny gaz, który w przemyśle stosowany jest przede wszystkim do produkcji amoniaku oraz kwasu azotowego. W temperaturze -195,8 stopni C skrapla się w warunkach normalnego ciśnienia, dając w ten sposób ciekły (lub skroplony) azot, oznaczany również symbolem LN2. Ciecz ta wykorzystywana jest w laboratoriach jako czynnik termostatyczny i chłodzący. Dla zachowania jego właściwości i zapobiegania wrzenia (które powoduje, że azot na powrót przechodzi w fazę gazową), wykorzystuje się specjalne pojemniki nazywane naczyniami Dewara.
Czym są naczynia Dewara?
Laboratoryjne naczynia Dewara, potocznie nazywane również dewarami mają konstrukcję zbliżoną do zwykłej domowej lodówki. To pojemniki, których zewnętrzna i wewnętrzna warstwa oddzielone są od siebie próżnią techniczną – jedynymi punktami ich styku są górne krawędzie, a więc miejsce, w którym naczynie jest zamykane. Zastosowanie próżni pozwala ograniczyć przewodzenie energii cieplnej między warstwami naczynia – brak gazów powoduje, że ciepło nie ma ośrodka, w którym mogłoby się przemieszczać. Takie rozwiązanie powoduje, że wnętrze naczynia Dewara jest bardzo dobrze izolowane od środowiska zewnętrznego i dzięki temu utrzymuje temperaturę. To czyni z niego idealne rozwiązanie do przechowywania ciekłego azotu, wykorzystywanego jako czynnik termostatyczny w zamrażarkach kriogenicznych, a także do bezpośredniego przechowywania różnego rodzaju próbek biologicznych. W naszej ofercie znajdziecie państwo szeroki wybór naczyń Dewara wyposażonych w skuteczne zabezpieczenia.
Dlaczego azot?
Ciekły azot wykorzystywany jest do przechowywania próbek laboratoryjnych z kilka powodów. Przede wszystkim jest on substancją bardzo bezpieczną – nie ma on wpływu na cechy materiału biologicznego, nie niszczy go. Jest również bezpieczny dla otoczenia – nietoksyczny i niepalny. Przede wszystkim jednak jego walorem jest bardzo niska temperatura wrzenia, która pozwala w błyskawicznym tempie zamrozić próbki. Dlaczego jest to tak ważne? Ponieważ przy szybkim zamrożeniu nie występuje zjawisko obkurczania komórek. Jednocześnie mrożenie w ciekłym azocie jest na tyle wolne, by nie doszło do zniszczenia błon komórkowych, czyli tak zwanej lizy.